Prof. dr. Marian de van der Schueren is lector Voeding, Diëtetiek en Leefstijl aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en bijzonder hoogleraar Diëtetiek aan de Wageningen Universiteit. Deze laatste positie is gefinancierd door de Nederlandse Vereniging voor Diëtisten (NVD). Haar onderzoek richt zich op evidence-based diëtetiek: ze wil het vakgebied van de diëtist ontwikkelen door onderzoek te doen naar de effectiviteit van diëtetistisch handelen.
De Nederlandse Vereniging van Diëtisten heeft in 2023 een “Visie op de diëtetiek en de diëtist in 2030” gepubliceerd. In deze visie staat: ”De diëtist moet onderzoeker worden naar kwaliteit en effectiviteit. Volgens De van der Schueren is er praktijkonderzoek nodig, maar ze stelt daarbij wel: ‘Onderzoek zit niet in de genen van de diëtist’. Toch is het belangrijk dat dit onderzoek plaats vindt, want alleen met voldoende data kan worden aangetoond diëtetistische ondersteuning (kosten)effectief is en dat de cliënt zich beter gaat voelen. De van der Schueren stelt: ‘We moeten de diëtist leren om het werk gestandaardiseerd te doen’. Een steun in de rug bij deze ambitie is het instellen van een master-track studie bij Wageningen University & Research. Ook vindt De van der Schueren dat voedingswetenschappers en diëtist-onderzoekers hun krachten meer kunnen bundelen.
De van der Schueren zegt dat Nederland trots kan zijn op het screenen en behandelen van ondervoeding: ‘Nederland was jarenlang een koploper.’ Nu moet er een nieuw perspectief komen op ondervoeding. Ze sprak hierover eerder met de redactie van de VNFKD. ‘Om te beginnen verblijven mensen nu veel korter in de instelling. En er zijn veel meer mensen met overgewicht – en hoe bepaal je daar of er sprake is van ondervoeding?’ De van der Schueren vertelde over SCOOP, een onderzoeksproject om ondervoeding te bepalen bij mensen met obesitas en Covid-19. Daarin probeert men een eenvoudig screeningsinstrument te ontwikkelen voor het herkennen van de combinatie van ondervoeding en overgewicht/obesitas in de klinische praktijk. Geen eenvoudige opgave.
‘Overgewicht is een volksgezondheidsprobleem en dat kan de diëtist niet oplossen’, aldus De van der Schueren. Diëtisten bereiken in de praktijk een bescheiden resultaat als ze mensen met overgewicht behandelen: 52 procent van de cliënten verliest binnen een jaar gemiddeld 5 procent van het lichaamsgewicht. Dat resultaat kan zeker beter, aldus de hoogleraar diëtetiek. Maar aan de andere kant is het goed te weten dat diëtisten dit resultaat bereiken met gemiddeld slechts 3 uur behandeltijd. Omgerekend is dat zo’n 240 euro per patiënt en dat is een ‘zeer kosteneffectieve aanpak’. Ze vergeleek het met het gewichtsverlies in de Gecombineerde Leefstijl Interventie (GLI), waar slechts 1 op de 3 deelnemers 5 procent afviel.
Rode draad in de lezing van De van der Schueren was verleden, heden en toekomst voor de diëtetiek. Gezien de grote behoefte aan voedings- en dieetzorg is er een goede toekomst voor de diëtist, mits de beroepsgroep het effect van het handelen weet aan te tonen door onderzoek.
