Van de poliklinische patiënten die wachten op een chirurgische ingreep is 5 procent ondervoed en bijna 7 procent loopt risico daarop. Slecht gevoed de operatie ingaan leidt tot een toename van postoperatieve complicaties, zoals infecties, vertraagde wondgenezing en langzamer herstel van de darmfunctie. Deze complicaties leiden tot een slechter herstel, lagere kwaliteit van leven en hogere zorgkosten.
Verpleegkundig spreekuur
Verpleegkundigen zien patiënten voor de operatie op een verpleegkundig spreekuur, waar ze ondervoeding kunnen signaleren. Daarom ontwikkelde promovendus Harm van Noort een verpleegkundige voedingsinterventie en testte deze uit bij circa 150 patiënten uit Radboud UMC en Sint Maartenskliniek en hun verpleegkundigen.
Voedingsinterventie
De verpleegkundigen kregen eerst een training voordat ze de interventie uitvoerden. De verpleegkundige voedingsinterventie bestaat uit 5 verschillende onderdelen:
- Het achterhalen van oorzaken van ondervoeding, zoals weinig eetlust, verminderde inname, maagdarmproblemen, slechte mondgezondheid.
- Het informeren van de patiënt over voeding rondom de operatie en over acties om de oorzaken van ondervoeding te verminderen. De patiënt krijgt ook folders over energie- en eiwitrijke voedingsmiddelen. Bij een MUST-score van 2 of hoger wordt de patiënt naar een diëtist doorverwezen.
- Het door de patiënt bijhouden van eigen voedingsinname.
- Het achterhalen van mogelijke barrières en de patiënt aanmoedigen om de voedingsinname te verbeteren.
- Evaluatie van adviezen na ongeveer een week.
Effectief
Van de patiënten die de interventie ontvingen, verbeterde de voedingsstatus. Uit eetdagboeken bleek dat ze dagelijks gemiddeld 34 gram eiwit en 870 kilocalorieën meer binnenkrijgen in vergelijking met de controlegroep die gebruikelijke zorg kreeg. Daarnaast zorgde de training ervoor dat de verpleegkundigen die de interventie uitvoerden meer kennis en vaardigheden hadden en meer verantwoordelijkheid voelden rond aanpak van ondervoeding.
Bronnen: Alliantie Voeding in de Zorg en proefschrift