Overgewicht komt steeds vaker voor bij jonge kinderen. In 2020 had ruim 1 op de 20 vijfjarigen een te hoog gewicht. Overgewicht op kinderleeftijd leidt vaak tot overgewicht op volwassen leeftijd. En het is duidelijk dat leefstijlgewoonten voor een groot deel ten grondslag liggen aan het ontstaan van overgewicht. In het onderzoek van arts-onderzoeker Anne Krijger is gekeken of er bepaalde clusters van leefstijlgewoonten zijn te ontdekken bij peuters in relatie tot socio-demografische kenmerken. Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van de data van de Nederlandse Voedselconsumptiepeiling 2012-2016. In totaal 646 kinderen tussen de 1 en 3 jaar zijn geïncludeerd. Gekeken is naar hun inname van groente, fruit, gezoete dranken en ongezonde snacks en ook naar lichamelijke activiteit en schermtijd.
Resultaten
De onderzoekers onderscheiden 3 verschillende clusters. Er was een “relatief gezond cluster” wat zich kenmerkt door een hoge inname van groente en fruit, weinig gezoete dranken, weinig ongezonde snacks en weinig schermtijd. Daarnaast bestond het “actief snack cluster”. Dit cluster kenmerkt zich door een hoge inname van ongezonde snacks en een hoge lichamelijke activiteit. Het derde en laatste cluster is het “zittend zoete dranken cluster”. Hierin is sprake van een hoge inname van gezoete dranken en hoge schermtijd. Het was opvallend dat kinderen van 1 jaar voornamelijk in het relatief gezonde cluster vallen, in tegenstelling tot kinderen van 2 of 3 jaar oud. Tot en met de leeftijd van 1 jaar lijkt het wat leefstijlgewoonten betreft dus voornamelijk goed te gaan, maar daarna treden de verschillen op.
Opleidingsniveau ouders
De onderzoekers vonden geen relatie met migratieachtergrond, sekse of woonomgeving maar wel met het opleidingsniveau van de ouders. Het onderzoek laat zien dat – in overeenstemming met eerdere studies- een lager opleidingsniveau van de ouders samenhangt met minder gezonde gewoonten bij hun kinderen. Bij een lager opleidingsniveau vallen de kinderen vaker in het cluster “zittend zoete dranken”. In overeenstemming met eerder onderzoek is ook duidelijk dat een hoge schermtijd samenhangt met een hogere inname van zoete dranken en ander energierijke producten. Het bestaan van het “actief snack cluster” zou er volgens de onderzoekers op kunnen wijzen dat ouders hun kinderen “belonen” met een energierijke snack na lichamelijke activiteit, maar dit moet verder onderzocht worden.
Preventie richten op jonge peuters
De onderzoekers pleiten voor preventie gericht op de groep jonge peuters omdat daar de basis kan worden gelegd voor een gezonde leeftijd waarmee het ontstaan van overgewicht kan worden beperkt. Goed op het niveau van de ouders afgestemde educatie is daarbij een voorwaarde.
Bron: European Journal of Nutrition
