Wat is de voedingsproblematiek bij een COVID-19 infectie? Om daar inzicht in te krijgen is door het Amsterdam UMC en de Wageningen Universiteit (WUR) onderzoek gedaan bij patiënten. Binnen dit zogenoemde COVOED-onderzoek zijn gegevens verzameld door diëtisten uit de eerstelijnszorg. De resultaten zijn onlangs gepubliceerd in het Journal of Human Nutrition and Dietetics.
Eerstelijns zorg
De onderzoekers bestudeerden in het COVOED onderzoek al eerder de voedingsproblemen en voedingstoestand bij patiënten die in de periode van 27 april tot en met 31 december 2020 waren opgenomen in het ziekenhuis met een COVID-19 infectie. Binnen dit onderzoek zijn nu ook de gegevens beoordeeld van 246 patiënten herstellende van COVID-19, die in dezelfde periode behandeld zijn door een diëtist in de eerstelijns zorg. Van deze groep is 43% tijdens de periode van infectie opgenomen geweest in het ziekenhuis, waarvan de helft op de IC. De overige patiënten (57%) hebben de infectie thuis doorgemaakt.
Meest voorkomende aan voeding gerelateerde klachten
Bijna alle patiënten van de onderzoeksgroep hadden een of meer aan voeding gerelateerde klachten. De meest voorkomende klachten zijn:
- verminderde eetlust (58%)
- benauwdheid (56%)
- veranderde smaak (53%)
- smaakverlies (51%)
- een vol gevoel (45%)
- misselijkheid (28%)
Na een consult bij de diëtist verbeterden deze klachten geleidelijk, maar bleven vaak nog maanden aanhouden. Na 4 tot 6 maanden waren veranderde smaak, smaakverlies en benauwdheid de meest voorkomende klachten.
Onbedoeld gewichtsverlies
Bij het grootste deel van de patiënten kwam onbedoelde gewichtsafname voor. Ongeveer een kwart van de patiënten viel onbedoeld 5 tot 10 kilo af, bij ruim een op de acht was er sprake van meer dan 10 kilo onbedoeld gewichtsverlies. Bij ruim een derde van de patiënten was het lichaamsgewicht (weer) toegenomen in de maand voor het eerste consult. Van de totale groep had 44% van de patiënten een verhoogd risico op sarcopenie (afname van spiermassa bij ouderen). De gemiddelde BMI bij het eerste dieetconsult was 28 kg/m2 en het grootste deel van de patiënten (67%) had overgewicht of obesitas.
Behandeling en aanbevelingen
Bijna de helft van de patiënten kreeg een medische drinkvoeding voorgeschreven. Bij 80% was ook een fysiotherapeut betrokken.
De belangrijkste aanbevelingen die volgen uit de resultaten zijn volgens de onderzoekers:
- Sarcopenie is een veelvoorkomend probleem bij COVID-19 patiënten. Het meten van de lichaamssamenstelling is noodzakelijk om dit te kunnen vaststellen en te kunnen evalueren.
- De frequent optredende voedingsklachten maken dat multidisciplinaire aandacht noodzakelijk is voor deze klachten, gewichtsverlies en het risico op sarcopenie.
- Een multidisciplinaire aanpak kan het herstel van de patiënt bij COVID-19 bevorderen.
Meer informatie zie factsheet Eerstelijns diëtistische zorg voor patiënten met COVID-19.