Ongeveer de helft van de patiënten met kanker ervaart voedingsproblemen als gevolg van de ziekte of de behandelingen, zoals moeilijker kunnen eten. Dit leidt niet alleen tot slechte eetlust, moeite met slikken en gewichtsverlies. Minder bekend is dat deze eetproblemen ook psychosociale gevolgen kunnen hebben gedurende het hele ziektetraject en erna, zoals boosheid, teleurstelling en verdriet. Cultureel antropoloog Nora Lize stelt dat de emotionele impact van deze problematiek hoog is.
Bewustwording en erkenning
De geboden professionele ondersteuning bij de problemen met eten lijkt niet altijd goed aan te sluiten bij de behoeften van de patiënt. Zorgprofessionals richten zich vooral op de fysieke gevolgen, zoals het oplossen of voorkomen van ondervoeding door de inzet van bijvoorbeeld medische voeding. Patiënten hebben volgens Lize juist grote behoefte aan erkenning van de psychosociale gevolgen. De worsteling met eten kan leiden tot negatieve emoties en ook de relatie tussen patiënten en naasten kan onder druk komen te staan. Zorgverleners zouden volgens Lize meer op de psychosociale gevolgen moeten letten en deze standaard met de patiënt moeten bespreken en daarin ook de naasten moeten betrekken.
Over het onderzoek
In haar promotie-onderzoek heeft Lize 2 kwalitatieve interviewstudies en een vragenlijststudie uitgevoerd bij patiënten met hoofd-hals kanker, longkanker en lymfoom en hun naasten. In de kwalitatieve interviews werd gevraagd naar de ervaringen met de psychosociale gevolgen van het moeilijker eten bij kanker en naar de ervaringen met de informele en professionele ondersteuning die zij hierbij ontvingen. De interviews hebben geleid tot een vragenlijst waarin de emotionele impact en de tevredenheid met de psychosociale ondersteuning van zorgverleners bij de problemen door moeilijker eten werden uitgevraagd. Ook is onderzocht hoe voedingsgerelateerde klachten, zorgbehoeften en ontvangen zorg samenhangen met kwaliteit van leven bij patiënten met gevorderde kanker. Tenslotte heeft Lize kwalitatieve interviews afgenomen bij eerstelijns zorgverleners. Deze interviews bieden inzicht in de ervaringen van deze zorgverleners met het geven van psychosociale ondersteuning bij het moeilijker eten aan patiënten met gevorderde kanker.