Sinds maart 2022 is Ruud van der Velden voorzitter van de VNFKD werkgroep Export. Deze werkgroep houdt zich bezig met de export van (ingrediënten van) zuigelingenvoedingen en voedingen voor medisch gebruik die naar landen buiten Europa gaan. Het voorzitterschap en de werkgroep passen Van der Velden als gegoten omdat hij in zijn werk ook dagelijks met export bezig is. Hij werkt nu 9 jaar bij Nutricia en is Quality Services Manager. Van der Velden geeft daar leiding aan het team dat onder andere verantwoordelijk is voor export, klachten, productregistratie waaronder China en de US, compliance en kwaliteitssystemen. De werkgroep Export bestaat uit 18 leden en komt een aantal keer per jaar bij elkaar.
Niet alle 27 bedrijven die zijn aangesloten bij de VNFKD zijn ook aangesloten bij de werkgroep. ‘Dat is omdat niet ieder bedrijf naar landen buiten Europa exporteert’, vertelt Van der Velden. ‘Binnen de EU geldt een vrij handelsverdrag en dit maakt het vervoer van goederen binnen de EU een stuk makkelijker. De werkgroep is er vooral voor bedrijven die naar landen buiten de EU exporteren. Bij export naar landen buiten de EU spreken we over export naar “derde landen”. De importeisen verschillen per land waardoor inzicht in deze eisen van belang is om interne processen goed op elkaar af te stemmen.’ Van der Velden geeft als voorbeeld voor zuigelingenvoeding dat landen eisen stellen aan bijvoorbeeld de documentatie, hittebehandelingen en dierziektes. ‘China stelt bijvoorbeeld eisen aan de herkomst van de melk. Alle landspecifieke eisen staan in een portal op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en daar zijn onder andere ook voorbeeldcertificaten te vinden die nodig zijn voor de export naar derde landen. Wij zijn een informerende werkgroep en houden leden hiervan op de hoogte.’
Maar de werkgroep doet meer dan alleen leden op de hoogte brengen van ontwikkelingen. Van der Velden: ‘De Nederlandse overheid maakt afspraken met andere landen en legt ze vast in bilaterale afspraken. Bedrijven moeten zich aan die afspraken houden. Maar we zijn als VNFKD wel een sparringpartner. Via de VNFKD vangen we signalen op uit de industrie en via ZuivelNL, de ketenorganisatie van de zuivelsector, worden die signalen doorgespeeld naar de NVWA, COKZ (red: Controle Orgaan Kwaliteits Zaken) en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. We hebben dan ook veel contact met ZuivelNL. Zo ontstaat er een samenspel tussen de overheid en de industrie via de VNFKD en ZuivelNL. We komen gezamenlijk tot oplossingen van vraagstukken en proberen te voorkomen dat bijvoorbeeld onwerkbare regels worden opgesteld. We proberen in overleg met de overheid de belangen van de industrie te behartigen en samenwerking te bevorderen.’
Die samenwerking blijkt ook uit een project dat in COVID-tijd begon. Van der Velden vertelt dat China eist dat er een audit wordt uitgevoerd voordat een bedrijf zuigelingenvoeding naar China mag exporteren. ‘Voorheen voerde de Chinese SAMR – State Administration for Market Supervision –de audits in Nederland uit. Door COVID konden de Chinese auditors echter niet meer naar Nederland komen. Nadat er tussen China en Nederland overeenstemming was bereikt over het uitvoeren van de audits, zonder dat de Chinese auditors naar Nederland hoeven te komen, is op initiatief van de werkgroep Export overleg geweest met COKZ, NVWA en Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) over hoe de audits vorm te geven. Vanwege de implementatie van nieuwe Chinese samenstellingswetgeving begin 2023 stond er extra druk op de ketel om de audits op tijd gepland en uitgevoerd te krijgen. Alvorens er een audit kan plaatsvinden dient SAMR het productdossier goed te keuren. SAMR informeert NVWA en COKZ zodat er in samenspraak met het bedrijf een audit ingepland kan worden. De gehele auditcyclus is vrij complex. Dit vanwege het plannen zelf, dynamische productie tijdens de audit, het nemen en versturen van samples naar SAMR en vertalen van het auditrapport.
De audits zijn vormgegeven op basis van afspraken die de werkgroep Export van de VNFKD met de Nederlandse autoriteiten heeft kunnen maken. Ik denk dat we trots mogen zijn op wat wij samen met de Nederlandse overheid hebben bereikt. Nederland was namelijk het eerste land in de wereld dat op deze manier fabrikanten van zuigelingenvoeding heeft goedgekeurd waardoor de export naar China gecontinueerd kan worden. Met name het vertrouwen vanuit SAMR richting de Nederlandse overheid over de kwaliteit van de audits geeft maar weer aan dat Nederland wereldwijd een belangrijke rol speelt als exporteur van zuigelingenvoeding. Wij als industrie zijn dus erg gebaat bij een goede relatie tussen de verschillende overheden.’
De werkgroep opereert ook zuivelbreed. Van der Velden: ‘De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit eist vanwege gemaakte bilaterale afspraken bijvoorbeeld dat de herkomst van zuivel in zuigelingenvoeding duidelijk is. We moeten als producent aantoonbaar maken waar de rauwe melk vandaan komt. Een derde land wil bijvoorbeeld geen melk uit een bepaald land als die melk verontreinigd is met antrax of mond- en klauwzeer. Hier zijn veel partijen bij betrokken, denk aan de producent van zuigelingenvoeding, de leverancier van de grondstoffen, de leverancier van de melk, maar ook handelaren in zuivel en bedrijven die poeders mengen. Daarom zijn naast de VNFKD ook de Gemzu, NZO en ZuivelNL betrokken. We trekken gezamenlijk op om tot een pragmatische invulling te komen van dit gecompliceerde vraagstuk. Van elke zuivelgrondstof moet namelijk de keten in kaart worden gebracht tot aan de bron, dus het land waar de koe gemolken is. Momenteel zijn we in overleg met de NVWA, ZuivelNL en de industrie om de manier van borging vorm te geven,’
Van der Velden benadrukt dat hij als voorzitter van de werkgroep de leden van de VNFKD kan informeren: ‘Ik geef bijvoorbeeld informatie door over activiteiten binnen de werkgroep export van ZuivelNL of over nieuwe eisen aan een exportcertificaat van een bepaald land. Maar leden van de VNFKD houden zelf steeds de verantwoordelijkheid om de benodigde acties daarna zelf te implementeren. VNFKD is lid van ZuivelNL en daarmee zijn alle VNFKD-leden aangesloten bij ZuivelNL Team Export. Dat betekent dat ze belangrijke informatie via de nieuwsbrief tot zich kunnen nemen en voor individuele zaken rond veterinaire export en markttoegang terecht kunnen bij ZuivelNL.’
